– Stale pojawiają się nowe substancje psychoaktywne. W czasie ostatnich kilku lat na rynek trafiło ich ponad 150. W 2008 roku istniały w Polsce dwa sklepy z dopalaczami, po dwóch latach funkcjonowało ich już ponad 1400! – mówi prof. Zbigniew Fijałek, szef Narodowego Instytutu Leków, zajmującego się kontrolą leków i produktów leczniczych. Kontrole przeprowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną wspólnie z policją oraz zakaz sprzedaży zaowocowały pobraniem ponad 12 tys. próbek i zamknięciem 1400 sklepów. W 2008 roku sprzedaż na świecie wyglądała następująco: na pierwszym miejscu znajdowały się konopie, na drugim kokaina, dalej amfetamina i na czwartym miejscu mefedron. - Amfetamina to jeden ze związków, którego strukturę zaczęto modyfikować i tworzyć nowe substancje, niekontrolowane przez prawo, a wykazujące podobne, jeżeli nie identyczne, działanie jak amfetamina – tłumaczy prof. Zbigniew Fijałek. - W 2008 roku na czwartym miejscu jeśli chodzi o poważne narkotyki, z którymi cały świat walczy, był mefedron – znany jako substancja bardzo szybko wpisana na listę tych kontrolowanych. Problem z kontrolą i badaniem nowych narkotyków syntetycznych jest duży, bo jeśli chodzi o stare narkotyki to ich skład, źródła syntezy czy zanieczyszczenia są nam znane od lat. Natomiast skład nowych narkotyków stale zmienia się, a pomysłowość ich twórców jest olbrzymia - ponad 150 nowych substancji weszło do stosowania w czasie dosłownie ostatnich kilku lat. Nowe dopalacze: tabletki, kapsułki, naklejki, proszek czy susz
Rynek dopalaczy w czasie ostatnich lat rozwinął się niezwykle szybko, powstało ponad 1400 sklepów, w których sprzedawano je legalnie jako wyroby kolekcjonerskie, odżywki dla roślin czy nawozy do roślin, sole do kąpieli. Polska Inspekcja Sanitarna jesienią 2010 r. w czasie miesiąca przeprowadziła z policją ponad 3,5 tys. kontroli, w wyniku których zamknięto ponad 1400 sklepów i pobrano ponad 12 tys. próbek substancji sprzedawanych w tych sklepach. Badaniem próbek zajęło się 8 instytucji w Polsce. - Żeby kontrolować musimy wiedzieć czego szukamy. O tych materiałach nie wiedzieliśmy nic, bo to co było podane na opakowaniu nie było zgodne ze składem produktów. Wyzwanie było olbrzymie – głównie naukowe, bo nie wiedzieliśmy, czego szukamy. Substancje psychoaktywne, które trafiły do badań były w postaci tabletek, ale też występowały jako kapsułki, naklejki, proszek do nosa czy susz roślinny. Dzięki nowoczesnym aparaturom udało nim się zidentyfikować te substancje: we wszystkich próbkach znajdowały się substancje psychoaktywne (minimum jedna). Nie było tam znanych roślin narkotycznych, figurujących na liście preparatów kontrolowanych - wszystkie produkty zawierały rozpylone syntetyczne związki, działające podobnie jak związki w konopiach. Prawie 5 proc. próbek zawierały aktywne substancje farmaceutyczne, działające znieczulająco i tylko 5 proc. zawierało produkty z listy kontrolowanych, czyli już poznanych i zakazanych. Ponad połowa próbek zawierała mocne substancje psychoaktywne o działaniu narkotycznym i uzależniającym. Tylko 17 proc,. badanych zawierało tylko jedną substancję psychoaktywną – pozostałe w składzie miały ich dwie, trzy albo cztery!. W połączeniu z alkoholem stanowi to mieszankę wybuchową, tym bardziej, że są to substancje mocno zanieczyszczone genotoksycznie. Ciekawostką jest fakt, że substancje, które po trafieniu na listę preparatów kontrolowanych – od razu znikają z rynku, i szybko są zastępowane przez nieznane, nowe związki. Dopalacze a zdrowie
Szkodliwość dopalaczy jest ogromna, nierzadko większa nawet niż innych narkotyków, bo ich skład jest nieznany. Jeśli dodatkowo w jednym produkcie występuje kilka substancji psychoaktywnych - w oddziałach toksykologii lekarze jedyne co mogą zrobić, to leczyć pacjenta objawowo. Do substancji, które można znaleźć w dopalaczach należą: BZP (N–benzylopiperazyna) - substancja psychoaktywna. BZP ma właściwości pobudzające, wywołuje euforię, zwiększenie koncentracji, intensyfikuje odbiór bodźców zewnętrznych, ale też wywołuje drgawki, podniesienie temperatury ciała, mdłości, uczucie zagubienia, psychozy, bóle głowy czy bezsenność trwająca nawet przez 3 doby po przyjęciu dawki. Może spowodować uzależnienie i wywołać silne ataki padaczki, TFMPP – (3 – Trifluorometylofenylpiperazyna) – substancja psychoaktywna z grupy pochodnych piperazyny, ma działanie stymulującym. Wywołuje migreny, bóle głowy, utratę apetytu, bezsenność, wymioty. Może uzależniać i obciążać układ krążenia jak BZP. Mefedron wywołuje: pobudzenie, euforię, otwartość, rozszerzenie źrenic, rumieńce na twarzy, drżenie rąk, pocenie, zmiany temperatury ciała, podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi i zaburzenia rytmu serca, zaburzenia pamięci, szczękościsk, realistyczne sny. Efekty zażycia przypominają działanie amfetaminy i jej pochodnych, szczególnie ecstasy. MDPV – organiczny związek chemiczny, pochodna fenyloetyloaminy. Działa psychoaktywnie: pobudza, podwyższa koncentrację, powoduje bezsenność, podniecenie seksualne, niepokój, nerwowość, przyspieszone rytm serca, skoki ciśnienia, pocenie się, nudności. Bywa, że wywołuje napady paniki i przewlekłe stany psychotyczne. Kanaboidy - to grupa związków chemicznych z rośliny Cannabis sativa L. Najbardziej aktywni chemicznie przedstawiciele tej grupy to kanabiol, kanabidiol i tetrahydrokanabinol (substancje psychotropowe). Ich działanie farmakologiczne opiera się na działaniu przeciwbólowym.
-Albert Górko
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz